Klimatologisch overzicht
Klimatologische overzichten van 2024
Herfst 2024 in cijfers, grafieken en kaarten
Herfst 2024 : NATTE EN VRIJ WARME HERFST
Eenheid | Waarde | Normaal | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 11.8 | 11.2 | 13.9 | 2006 | 8.5 | 1993 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 15.2 | 14.8 | 17.9 | 2006 | 11.6 | 1993 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 8.8 | 8 | 10.3 | 2006 | 6 | 1993 | |
Neerslagtotaal | mm | 275.9 | 209.3 | + | 367.3 | 2001 | 109.2 | 1995 |
Neerslagdagen | d | 50 | 48.5 | 63 | 2017 | 32 | 2018 | |
Sneeuwdagen | d | 2 | 1.3 | 6 | 2010 | 0 | 2023 | |
Onweersdagen in België | d | 25 | 17.8 | + | 30 | 2012 | 8 | 2003 |
Gemiddelde windsnelheid | m/s | 3.2 | 3.5 | -- | 4.2 | 2000 | 3 | 2007 |
Overheersende windrichting | ZZW | |||||||
Zonneschijnduur | uu:mm | 259:47 | 332:52 | -- | 471:10 | 2018 | 229:25 | 1998 |
Globale zonnestraling | kWh/m² | 148.1 | 175.8 | -- | 213.4 | 2018 | 141.6 | 1998 |
Relatieve vochtigheid | % | 88 | 81 | +++ | 86 | 2017 | 75 | 2018 |
Dampdruk | hPa | 12.5 | 11 | ++ | 13.2 | 2023 | 9.6 | 1993 |
Luchtdruk | hPa | 1017 | 1015.4 | 1021.5 | 2007 | 1009.6 | 2000 |
Normaalwaarden gedefinieerd over de periode 1991–2020.
Recordwaarden van 1991-2023.
Indeling opgesteld voor de periode 1991-2024 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Hoogste/laagste waarde sinds 1991 |
++ | -- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
+ | - | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1991 |
Eenheid | Waarde | Record + | Jaar | Record - | Jaar | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur | °C | 11.8 | 13.9 | 2006 | 7.7 | 1952 | |
Gemiddelde maximumtemperatuur | °C | 15.2 | 17.9 | 2006 | 10.9 | 1905 | |
Gemiddelde minimumtemperatuur | °C | 8.8 | + | 10.3 | 2006 | 4.5 | 1922 |
Neerslagtotaal | mm | 275.9 | 411.6 | 1974 | 75.8 | 1953 | |
Neerslagdagen | d | 50 | 81 | 1974 | 27 | 1921 | |
Zonneschijnduur | uu:mm | 259:47 | 547:58 | 1959 | 219:01 | 1905 |
Recordwaarden van 1901-2023.
Indeling opgesteld voor de periode 1901-2024 volgens de volgende definitie:
+++ | --- | Bij de 3 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
++ | -- | Bij de 5 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
+ | - | Bij de 10 hoogste/laagste waarden sinds 1901 |
Natte en vrij warme herfst
Meer neerslag dan gemiddeld
In totaal viel er in Ukkel de afgelopen herfst meer neerslag dan gemiddeld: 275,9 mm (normaal: 209,3 mm) op 50 dagen (normaal: 48,5 dagen). Daarmee is de herfst van 2024 de vijfde natste voor de huidige referentieperiode. Het record van de natste herfst van de huidige referentieperiode blijft staan op 367,3 mm in 2001.
Het grootste dagtotaal in Ukkel bedroeg 33,7 mm en werd op 19 november geregistreerd.
September en november waren voor Ukkel natter dan gemiddeld, terwijl de totale maandhoeveelheid neerslag in oktober nipt onder het gemiddelde van de huidige referentieperiode bleef.
Opmerkelijk:
- Deze herfst is reeds het zevende seizoen op een rij met meer neerslag dan gemiddeld. Het is nog maar de tweede keer sinds het begin van de waarnemingen in 1833 dat we een reeks van minstens zeven opeenvolgende te natte seizoenen meemaken. Tussen de lente van 1924 en de winter van 1926 was er sprake van 8 opeenvolgende seizoenen met meer neerslag dan gemiddeld.
- De totale neerslaghoeveelheid van de afgelopen twee seizoenen (zomer + herfst) samen bedraagt 599,7 mm waarmee deze neerslagsom op de 4de plaats eindigt in de volledige tijdreeks. Het record blijft staan op de neerslagsom van de zomer en herfst van 1974 met 651.3 mm.
- De totale neerslaghoeveelheden van de afgelopen 3 seizoenen (lente + zomer + herfst) en 4 seizoenen (winter + lente + zomer + herfst) (respectievelijk 884,9 mm en 1195,6 mm) breken daarentegen wel de vorige absolute records (respectievelijk 851,9 mm in 2001 en 1077,2 in 2001) en eindigen nu op de eerste plaats binnen de volledige tijdreeks.
De gemiddelde regionale neerslaghoeveelheden in ons land varieerden van ongeveer 85% van de normale aan de kust tot ongeveer 130% van de normale in Haspengouw en de Ardennen.
De afgelopen herfst vielen er lokaal neerslaghoeveelheden van minstens 40 mm op 5, 10, 12 en 25 september en op 8 en 9 oktober. De grootste daghoeveelheid was deze van Sugny met 82 mm op 9 oktober.
We registreerden afgelopen herfst 25 onweersdagen in ons land (normaal: 17,8 dagen). Dat is de vierde hoogste hoeveelheid voor de huidige referentieperiode. De overgrote meerderheid van de onweersdagen (18) vond plaats tijdens de maand september.
Eerste sneeuw in ons land
Tussen 17 en 22 november viel er in ons land neerslag die geheel of gedeeltelijk uit sneeuw bestond.
In Ukkel lag er sneeuw op de grond tussen 21 en 23 november. De maximale sneeuwdikte bedroeg hier 2 cm op 21 en 22 november.
In de Hoge Venen bleef de sneeuw liggen op de grond van 19 t.e.m. 24 november. De maximale sneeuwdikte bedroeg 25 cm en werd gemeten in Mont-Rigi (Weismes) op 22 en 23 november.
Opmerkelijk: in Sart-Bernard (Assesse) viel er tijdens de avond van 20 november op korte tijd veel sneeuw. Dit leidde tot een sneeuwlaag van 10 cm op 21 november.
Iets hogere temperaturen dan gemiddeld
De herfst van 2024 was een beetje warmer dan normaal met een gemiddelde temperatuur van 11,8°C (normaal: 11,2°C). Ook de gemiddelde maximum- en minimumtemperaturen lagen met hun waarden van respectievelijk 15,2°C en 8,8°C boven de normale waarden (resp. 14,8°C en 8°C).
De temperaturen varieerden in Ukkel tussen -2,6°C (21 november) en 31,9°C (1 september).
In ons land werd de laagste temperatuur op 22 november geregistreerd: -10,2°C in Sankt-Vith. De hoogste temperatuur van 33,8°C werd op 1 september in Liège-Monsin gemeten.
Een sombere herfst
De herfst van 2024 was in zijn totaal duidelijk minder zonnig dan gemiddeld: 259u 47min (normaal: 332u 52 min). Daarmee eindigt deze herfst op de 3de laagste plek van de huidige referentieperiode (na 1998 met slechts 229u 25 min en na 2000 met 252u 42 min).
Over de hele herfst was er geen enkele volledig heldere dag. Dat is de eerste keer sinds het begin van de waarnemingen in 1981 dat dit voorkomt. Het vorige record van slechts 2 heldere dagen dateert van 2022.
Opmerking: de normalen van de parameters in de tekst zijn de gemiddelden voor de periode 1991-2020 (referentieperiode van 30 jaar voor het huidige klimaat). Tenzij anders vermeld, gelden de records voor de periode vanaf 1991.